Czym jest zespół cieśni nadgarstka?
Zespół cieśni nadgarstka (ZCN) to dolegliwość, która znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie. Powoduje uczucie dyskomfortu, a w części przypadków doprowadza do parestezji, której konsekwencją może być wypadanie przedmiotów z ręki. Jaka jest przyczyna powstawania zespołu cieśni nadgarstka? W jaki sposób się go diagnozuje i leczy?
Czym jest zespół cieśni nadgarstka? Jakie są jego objawy?
ZCN, czyli zespół cieśni nadgarstka, to stan chorobowy powstały na skutek ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Nerw pośrodkowy biegnie od kręgosłupa szyjnego do palców i jest odpowiedzialny za czucie w kciuku, palcach wskazującym, środkowym oraz części palca serdecznego.
Najczęstszymi objawami zespołu cieśni nadgarstka są:
- drętwienie i mrowienie czterech wspomnianych wyżej palców, występujące szczególnie w porze nocnej,
- ból nadgarstka, który promieniuje aż do przedramienia – pojawiający się np. podczas prowadzenia samochodu czy jazdy na rowerze,
- trudności z chwytem lub utrzymaniem przedmiotów w dłoni oraz wykonywaniem precyzyjnych czynności, takich jak obieranie owoców, rysowanie czy zapinanie guzików.
Szacuje się, że zespół cieśni nadgarstka może wystąpić u osoby w każdym wieku, choć najczęściej pojawia się po 50. roku życia i dotyczy 1,5–3,5% społeczeństwa. Na jego występowanie narażone są szczególnie osoby wykonujące pracę biurową przy komputerze, ale również osoby prowadzące niezdrowy tryb życia (złe odżywianie, brak aktywności fizycznej).
Jakie są przyczyny powstawania ZCN? W jaki sposób można mu zapobiec?
Zespół cieśni nadgarstka często określa się mianem choroby zawodowej informatyków, ponieważ jednym z powodów jego występowania jest przeciążanie dłoni powtarzalnymi czynnościami – tym samym u informatyków choroba obejmie dłoń obsługującą mysz komputerową. Na schorzenie to narażone są też szczególnie osoby grające na instrumentach czy rowerzyści. Ponadto wśród przyczyn zespołu cieśni nadgarstka wskazuje się:
- choroby reumatologiczne (m.in. reumatoidalne zapalenie stawów czy choroby zwyrodnieniowe),
- wady wrodzone,
- przebyte operacje nadgarstka i urazy (zwichnięcie, złamanie),
- zmiany hormonalne, np. akromegalia, czyli nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu, czy niedoczynność tarczycy.
W jaki sposób można zapobiec zespołowi cieśni nadgarstka? Przede wszystkim podczas wykonywania powtarzalnych, obciążających nadgarstki czynności, warto robić przerwy na proste ćwiczenia rozciągające. Ważna jest również ergonomia miejsca pracy, a więc przystosowanie biurka i siedziska tak, aby nadgarstek znajdował się w neutralnej pozycji, która nie będzie go dodatkowo obciążała. Osoby pracujące przy komputerze powinny mogą skorzystać także ze specjalnie wyprofilowanych podkładek pod mysz i klawiaturę.
Diagnoza i leczenie zespołu cieśni nadgarstka
Podstawowym krokiem w kierunku oceny dolegliwości pod kątem występowania ZCN jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, który po wstępnym wywiadzie skieruje nas do ortopedy, reumatologa lub neurologa. Pierwszy z wymienionych specjalistów może wykonać test Tinela lub test Phalena, służące do potwierdzenia nieprawidłowego funkcjonowania nerwu.
W niektórych wypadkach do wyleczenia zespołu cieśni nadgarstka wystarczy fizjoterapia lub farmakoterapia. Jeśli mimo tych działań dolegliwości nie ustępują, konieczne może okazać się wykonanie dodatkowych badań, w tym rezonansu magnetycznego, USG lub sprawdzenie przewodnictwa nerwowego. Pomagają one ocenić, czy konieczne będzie przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego w obrębie nadgarstka.
Rezonans magnetyczny a zespół cieśni nadgarstka
Zadaniem rezonansu magnetycznego jest potwierdzenie lub wykluczenie zmian przeciążeniowych w nadgarstku. Rezonans magnetyczny nadgarstka to badanie bezpiecznie i nieinwazyjne, które trwa kilkanaście minut. Skorzystasz z niego w placówkach Affidea obecnych w całym kraju: https://www.affidea.pl/uslugi/diagnostyka-obrazowa/rezonans-magnetyczny/.
