Garbienie się u dziecka. Dowiedz się, co robić jako rodzic!
Garbienie się u dziecka jest problemem, który jest coraz powszechniejszy wśród dzieci. Kiedyś dotyczył przede wszystkim nastolatków. Teraz dotyka na dużą skalę dzieci w wieku wczesnoszkolnym, a nawet przedszkolnym. Korzystanie z urządzeń elektronicznych skutkuje częstym przybieraniem pochylonej nienaturalnie postawy ciała, co negatywnie wpływa na kręgosłup. Kształtowanie się nawyku garbienia w wieku dziecięcym może mieć poważne skutki w przyszłości. Na co rodzice powinni zwrócić szczególną uwagę i jak pomóc dziecku, które się garbi? Zapoznajcie się z poradami ekspertów!
Pierwsze sygnały ostrzegawcze – reaguj!
Wraz z początkiem problemów z kręgosłupem przeważnie nie towarzyszy poważniejszy ból, a często nawet dyskomfort. Dlatego szczególnie ważna jest obserwacja dziecka i jego przyzwyczajeń. Uwagę powinny zwrócić przede wszystkim zachowania takie jak:
- siedzenie na zgiętej nodze,
- mocne pochylanie się podczas rysowania czy czytania książek,
- przysuwanie twarzy przed sam ekran komputera czy telefonu,
- noszenie plecaka zawsze na jednym ramieniu,
- garbienie się podczas spożywania posiłków,
- zbyt mocne wysunięcie ramion do przodu,
- przyjmowanie pozycji, w której plecy są zaokrąglone, a głowa mocno wyciągnięta do przodu.
Jakie są skutki garbienia się u dziecka?
Do podstawowych konsekwencji garbienia się należą:
- ból pleców
- uczucie sztywności w łopatkach i szyi
- poczucie zmęczenia nieadekwatnego do podejmowanych aktywności
- drętwienia nóg
- nadmierne napięcie mięśniowe
- zaburzenia pracy układu pokarmowego
- spłycenie oddechu
“Nie garb się!” – czy to wystarczy?
Rodzie często myślą, że ich podstawowym zadaniem jest upominanie dziecka, żeby się nie garbiło. Niestety, właściwie zawsze jest to nieskuteczne i niewystarczające. Dbałość o zdrową postawę dziecka wymaga od rodzica troski o dwa główne filary – prawidłową postawę podczas nauki oraz odpowiednio dobraną do wieku i stanu zdrowia aktywność ruchową. Wydawać się może, że do odrabiania lekcji, rysowania i innych aktywności manualnych wystarczy dziecku stół lub inny blat oraz krzesło. W rzeczywistości jest to bardziej skomplikowane. Stanowisko pracy dla dziecka powinno być przede wszystkim dopasowane do jego wzrostu. Dotyczy to zarówno krzesła jak i biurka. Przestrzeń pod biurkiem powinna być na tyle duża, aby dziecko mogło swobodnie rozprostować nogi. Plecy muszą mieć odpowiednie podparcie. Najlepsze są fotele, które oferują podparcie również dla szyjnego odcinka kręgosłupa. Trzeba nauczyć dziecko, aby w czasie pracy łokcie i przedramiona były wygodnie oparte o blat. Warto też nauczyć dziecko, aby w trakcie nauki robiło przerwy i proste ćwiczenia relaksujące, które pozwalają kręgosłupowi odpocząć.
Ważna zasada – ruch to zdrowie
Właściwie dopasowana do wieku i etapu rozwojowego aktywność fizyczna – w miarę możliwości na świeżym powietrzu – to nieodłączny element odpowiedniej dbałości o zdrową postawę. Ruch u dzieci jest konieczny dla prawidłowego rozwoju zarówno fizycznego, jak i emocjonalno – społecznego. Ma wpływ na budowanie napięcia i siły mięśniowej, utrzymywania oraz kształtowania prawidłowej sylwetki, wzmacniania wytrzymałości oraz nabywania nowych umiejętności. Pamiętajmy, że kręgosłup, jak i cały układ kostny, rozwija się do osiągnięcia dorosłości i ważne jest, aby stworzyć mu odpowiednie warunki oraz uniemożliwić powstanie wad postawy. Według zaleceń WHO dzieci w wieku 5-17 lat powinny mieć zapewnioną następująca aktywność:
- co najmniej 60 minut aktywności fizycznej o umiarkowanej lub wysokiej intensywności dziennie
- co najmniej 3 razy w tygodniu aktywność ruchowa ukierunkowana na wzmacnianie układu kostno-szkieletowego i gorsetu mięśniowego
- co najmniej 6000 kroków dziennie
Konsultacja u fizjoterapeuty – kiedy?
Jeśli zauważamy, że nasze dziecko garbi się, ustawia się asymetrycznie lub ma nieprawidłową postawę – musimy bacznie obserwować funkcjonowanie dziecka. Warto udać się w takiej sytuacji na konsultację do fizjoterapeuty dziecięcego lub ortopedy, który na podstawie odpowiednich testów i obserwacji oceni postawę dziecka. Możliwe, że trzeba będzie wprowadzić ćwiczenia korekcyjne. Natomiast z całą pewnością należy przyjrzeć się, z jaką częstotliwością nasze dziecko używa telefonu, ipada lub komputera oraz w jakiej pozycji korzysta z tych urządzeń. Utrwalona nieprawidłowa postawa może doprowadzić do powstania skrzywienia kręgosłupa, skoliozy czy asymetrii postawy i będzie konieczne wdrożenie rehabilitacji.
Garbienie się u dziecka – jak pomóc?
Po pierwsze: warto systematycznie zachęcać dziecko do aktywności fizycznej, w tym ruchu spontanicznego. Forma, częstotliwość i intensywność ruchu powinny być dobrane do możliwości dziecka. Bardzo ważne jest, aby aktywność ta była przez dziecko lubiana. Zmuszanie dziecka do uprawiania sportu, którego nie lubi będzie nie tylko stresujące, ale może zniechęcić do podejmowania ruchu. Optymalną opcją jest pokazanie dziecku różnych możliwości oraz pozwolenie mu na doświadczenie różnych form ruchu. Kiedy dziecko m wybierze, w jakiej aktywności czuje się najlepiej, znacznie wzrasta szansa na to że ruch będzie regularny, co skutkować będzie dobrym samopoczuciem i właściwą postawą ciała.
Po drugie: bądź dobrym przykładem dla swojego dziecka. Dzieci rodziców, którzy uprawiają sport i dbają o sylwetkę, chętniej się ruszają. Warto być dla swojego dziecka inspiracją i wzorem. Jest też wiele aktywności, które można realizować wspólnie – rodzinnie. Świetną opcją jest basen. Pływanie angażuje mięśnie całego ciała, a jednocześnie ich nie obciąża. Poprawia krążenie krwi, dotlenia komórki, wzmacniając jednocześnie kondycję i siłę mięśni. To doskonała aktywność w kontekście wad postawy – zarówno w znaczeniu profilaktycznym, jak i terapeutycznym. Odciąża przeciążone odcinki kręgosłupa i wzmacnia grupy mięśni odpowiedzialne za ich stabilizację.
Po trzecie: zadbaj o właściwą kontrolę czasu użytkowania przez dziecko sprzętów elektronicznych (np. tabletu), które wymuszają nieprawidłową postawę ciała. Pochylanie się i wysuwanie głowy do przodu skutkują garbieniem się i niewłaściwą sylwetką. Długotrwałe spoglądanie w dół jest niekorzystne w szczególności dla szyjnego odcinka kręgosłupa. Co gorsza, organizm bardzo szybko przyzwyczaja się do nieprawidłowej postawy. Czas korzystania przez dziecko z komputera i urządzeń mobilnych powinien podlegać kontroli. Opiekunowie powinni też mieć na uwadze pozycję dziecka przy korzystaniu z takich urządzeń.
Jeśli masz wątpliwości co do postawy swojego dziecka i martwi Cię garbienie się u dziecka, umów się z nim na wizytę z wykwalifikowanym fizjoterapeutą, który w razie potrzeby pokaże odpowiednie ćwiczenia do wykonywania w domu i zlecić może rehabilitację. Zapraszamy do umówienia się na konsultację z fizjoterapeutą dziecięcym w Kids Medic!